Jak i co zarejestrować - nazwę czy logo firmy?

Czym jest znak towarowy

Znakiem towarowym, z marketingowego punktu widzenia jest najczęściej logo (lub logotyp) – oznaczenie, którym firma posługuje się najczęściej. Zawiera się w nim nazwa biznesu zapisana oryginalnym fontem, oraz elementy graficzne takie jak rysunki, emblematy czy symbole. Wszystko zachowane w ustalonej kolorystyce i ułożeniu.

Z prawnego punktu widzenia, który w praktyce rejestracji znaków towarowych jest kluczowy, marka firmy najczęściej składa się co najmniej z trzech znaków towarowych. Co do zasady, znakiem towarowym może być wszystko, co jesteśmy w stanie przedstawić graficznie, o ile może nam posłużyć do odróżnienia towarów lub usług różnych firm działających na tym samym rynku (konkurencji). Z tego przewodnika dowiesz się, jak zarejestrować swoje logo i na czym polega ten proces.

Posługując się przykładem marki Brandelaw_ mamy do czynienia z następującymi znakami towarowymi:

• Znak towarowy słowny (nazwa firmy)
  Obejmuje ciąg liter BRANDELAW. Prawo ochronne znaku towarowego dotyczy jego brzmienia i zapisu, niezależnie od formy graficznej. To znaczy, że co do zasady, nie ważne jakiego logo użyje inny podmiot. Mając prawo do nazwy firmy, można zabronić używania znaku, jeśli wykorzystywane jest w nim identyczne lub podobne słowo.
• Znak towarowy słowno-graficzny (logotyp)
  Obejmuje nazwę BRANDELAW, w tym konkretnym kształcie graficznym (granatowy kolor liter, prosty i odróżniający font, dodatkowy, jasnoniebieski podkreślnik na końcu, oraz hasło firmowe). Rejestracja logotypu w Urzędzie Patentowym pozwala korzystać z prawa ochrony zawsze, kiedy ktoś nieupoważniony użyje znaku podobnego do naszej zastrzeżonej marki. Prawda, że podstawowa ochrona odnosi się do warstwy graficznej logotypu, czyli fontu, koloru, wielkości i ułożenia liter, jednak w pewnym stopniu, jeśli znak spełnia określone warunki, zastrzeżenie może obejmować również samo słowo.
• Znak towarowy graficzny (sygnet)
  W formie graficznej znaku, słowo BRANDELAW nie ma większego znaczenia. Ochronie podlega kształt graficzny, bez powiązania z fonetycznym brzmieniem nazwy. Zastrzeżone jest to, co widzi odbiorca, czyli konkretne kształty, kolorystyka, ustawienie elementów względem siebie.W formie graficznej najczęściej dokonywana jest rejestracja loga składającego się jedynie z grafiki, bez słów - tzw. sygnetu. Przykładem graficznego znaku towarowego może być popularny „swoosh” należący do firmy NIKE.

Warto mieć na uwadze, że nie każdą formę znaku towarowego (jednej marki) można w taki sam sposób i z tymi samymi szansami zarejestrować. Krótko: nie każdy znak towarowy można zastrzec. 

Przykład: Jeśli budujesz domy, a Twoja nazwa firmy brzmi „Budujemy dom”, to takie oznaczenie będzie wprost opisywało oferowane usługi. Tym samym spełni bezwzględną przesłankę odmowy rejestracji znaku słownego. Jeśli jednak posługujesz się również firmowym logo, gdzie w abstrakcyjny sposób przedstawiony został rysunek budowli, użyto oryginalnego fontu (kroju pisma) i różnych kolorów, to taki znak może mieć szansę na rejestrowanie logo w formie słowno-graficznej lub graficznej.

Rodzaje znaków towarowych

W poprzednim rozdziale wymieniliśmy 3 najpopularniejsze formy rejestrowanych znaków towarowych (rejestracja logotypu, czyli graficzna, słowna lub słowno-graficzna). Zastrzegając markę, możesz wybierać ze znacznie szerszego katalogu różnych form, które teraz szybko przedstawimy.

Znaki towarowe konwencjonalne:

• Słowny
• Slowno-graficzny
• Graficzny
• Łączony

Niekonwencjonalne znaki towarowe:

• Przestrzenny
• Kolor
• Połączenie kolorów
• Hologram
• Znak pozycyjny
• Gest
• Dźwięk
• Zapach
• Smak
• Powierzchnia

Czy brałeś pod uwagę, jak wiele znaków towarowych w Twojej firmie może składać się na Twoją kompletną markę? W tym miejscu zaznaczamy, że istnienie poszczególnych kategorii znaków towarowych, niekoniecznie wiąże się z możliwością rejestracji każdej z nich. Na przykład SMAK jest znakiem towarowym, który będzie ciężko zarejestrować, przede wszystkim ze względu na problem z przedstawieniem graficznym tego, co odczuwamy zmysłem. Dostępna dzisiaj technika czy technologia na to nie pozwalają. Nie oznacza to wcale, że w przyszłości nie pojawią się nowe sposoby na przedstawianie graficzne znaków niekonwencjonalnych. Być może praktyka obierze inny kierunek i systemy prawne zaczną po prostu dopuszczać inne formy przedstawiania znaków. Nie tylko graficznie.

Znak towarowy słowny i słowno-graficzny – różnice

Najczęściej wybieranymi formami znaków towarowych jest rejestracja loga lub nazwy firmy. Są również najważniejsze ze względu na rynkową praktykę stosowania oznaczeń firmowych. Zebraliśmy najważniejsze cechy wyróżniające zarejestrowane znaki słowne i słowno-graficzne i prezentujemy je w przystępnej formie tabeli. Aby ułatwić Ci wybór formy zastrzeżenia marki i rejestrację logotypu, wszystkie skomplikowane kwestie prawne, przekształciliśmy na proste i schematyczne informacje.

Klasyfikacja nicejska znaków towarowych

Mówiąc o znakach towarowych nie sposób nie wspomnieć o nicejskiej klasyfikacji znaków towarowych. Międzynarodowa Klasyfikacja Towarów i Usług, zwana także „Klasyfikacją Nicejską”, służy do rejestracji znaków towarowych i powstała na Międzynarodowej Konferencji w Nicei (Porozumienie Nicejskie) w 1957 r. Warto wiedzieć, że ten sposób kategoryzacji zgłaszanych znaków towarowych ulega ciągłym aktualizacjom. Obecna, jedenasta wersja obowiązuje od początku 2017 r.

Jest ona systemem klasyfikacji znaków towarowych Unii Europejskiej, który składa się z 45 klas (34 towarowe i 11 usługowych. Klasy służą przejrzystemu przydzielaniu funkcji produktu lub usługi do odpowiedniej kategorii. Każda z wymienionych 45 klas ma swój nagłówek, który wprost informuje o rodzaju towarów lub usług, których dotyczy oraz szereg terminów, które pozwalają poprawnie uszeregować zgłaszane elementy.

Podczas zgłaszania znaku towarowego do Urzędu Patentowego RP wymagane jest przygotowywanie wykazu towarów i usług zgodnie z klasyfikacją nicejską.

Jaki znak towarowy ochroni domenę internetową?

Osoby zainteresowane rejestracją znaku towarowego bardzo często pytają, czy lepiej dokonać rejestracji loga czy nazwy, by skutecznie chronić domenę internetową. Trudno się temu dziwić. W dzisiejszych czasach każda szanująca się firma ma swoją stronę internetową, stronę na Facebooku lub w jakimkolwiek innym portalu social media. Opłacanie domeny i serwera nie daje Ci prawa własności do adresu, a jedynie prawo do wykorzystywania go przez określony czas. Jaki znak towarowy zastrzec, aby ochrona obejmowała również Twoją stronę www.

Zastrzeżony znak słowny a domena

Jeżeli nazwa domeny internetowej, czyli adres WWW Twojej strony jest identyczny z zarejestrowanym przez Ciebie znakiem towarowym, sprawa jest dość prosta. Ochrona znaku towarowego rozciąga się również na nazwę domenową. Możesz żądać, by ktoś, kto używa domeny identycznej lub podobnej, czym narusza prawo do zastrzeżonego znaku, zaprzestał używania Twojego znaku towarowego. 

Zastrzeżony znak słowno-graficzny a domena

Co w przypadku, kiedy nazwa firmy nie może być zarejestrowana w formie słowa i zastrzeżony został znak słowno-graficzny? W takim wypadku wiele zależy od tego, co znajduje się w warstwie słownej znaku. Im bardziej fantazyjne słowa pojawią się na grafice, tym większe szanse, że zablokujesz bezprawne używanie tych słów w formie domeny internetowej.

W zależności od rodzaju znaku towarowego, możliwe jest blokowanie naruszeń nie tylko samych nazw domenowych, które z natury pojawiają się w adresie www strony internetowej, ale również oznaczeń znajdujących się w jej treści, czyli logo, grafik, oferty itd. Istnieje wyjątek, Twój znak towarowy może być umieszczony na stronie kogoś innego jedynie w celach informacyjnych. Czyli Twój kontrahent, który sprzedaje Twoje produkty, może na swojej stronie umieścić Twoją nazwę lub logo, by poinformować potencjalnych klientów, że dany towar pochodzi od Ciebie. Nie potrzeba do tego żadnych dodatkowych uprawnień nadawanych przez UPRP i zdaje się, że działa to na Twoją korzyść ;)

Lepiej zarejestrować nazwę czy logo firmy?

Czas podsumować wszystko i udzielić wam jasnej odpowiedzi, czy lepiej dokonać rejestracji loga czy nazwy firmy. Wiesz już, jakie formy znaków towarowych istnieją w obrocie, jakie znaki zgłasza się najczęściej oraz jakie cechy mają znaki towarowe słowne (czyli nazwy), jak również znaki słowno-graficzne (czyli logotypy lub loga). Wiesz to wszystko i nadal się wahasz, którą formę rejestracji w Urzędzie Patentowym wybrać? Rozumiemy to. Rejestrowanie logo lub nazwy firmy to nie kupno bułek i wymaga znacznie więcej niż spacerku do najbliższego osiedlowego. ;)

Decyzja, jaką formę znaku towarowego zastrzec może być zupełnie różna w zależności od wielu czynników. Każdy biznes jest inny, każda osoba kieruje się innymi priorytetami przy promocji swojej marki. W każdym przypadku należy zbadać indywidualnie, co właściciel znaku chce osiągnąć przez rejestrację marki, następnie sprawdzić, jaka forma znaku ma w ogóle szanse na rejestrację i stworzyć najkorzystniejszą strategię zastrzeżenia.

Absolutna ochrona prawna Twojej marki

Na zakończenie chcemy podać Ci sposób na zdobycie ochrony absolutnej Twojej marki. Mamy na myśli ochronę możliwie najpełniejszą. W tekście, nie bez przypadku, zamiennie stosowaliśmy terminy „znak towarowy” „oznaczenie” oraz „marka”. W wielu przypadkach na rynku są one traktowane jak synonimy. O ile znak towarowy i oznaczenie firmy, może służyć do określania tego samego obiektu, to marka jest czymś znacznie, znacznie więcej.

Czym jest marka? Marka to połączenie wiedzy, doświadczenia i kultury firmy z zaufaniem i sympatią lub niechęcią ich klientów. Markę identyfikuje się z każdym odróżniającym firmę elementem lub obiektem. Może to być właściciel, nazwa firmy, nazwy produktów, loga, etykiety, hasła reklamowe i pozostałe elementy identyfikacji wizualnej firmy.

Nawet jeśli w nazwie i w logotypie występują dokładnie te same słowa, prawo umożliwia Ci zgłoszenie ich równolegle, jako dwa różne znaki towarowe. W taki sposób możesz zastrzec do wyłącznego używania każdy odróżniający Twoją firmę obiekt, o ile spełnia wymogi znaku towarowego narzucone przez ustawę.

Zgłoszenie dwóch form niesie jeszcze jedną zaletę. Chodzi przede wszystkim o przypadki, gdy znaki słowne mogą być problematyczne w rejestracji. Nawet jeżeli Urząd odmówi udzielenia prawa do samej nazwy, to nie zamyka możliwości uzyskania ochrony znaku słowno-graficznego. Oba postępowania toczą się niezależnie i nie mają na siebie wpływu.

Mamy nadzieję, że to kompendium wiedzy z zakresu wyboru formy zarejestrowanego znaku towarowego rozjaśniło ci nieco osąd sytuacji i odpowiada na pytanie jak zarejestrować logo i inne elementy marki. Jeżeli chcesz, możemy Ci w tym pomóc. Wstępne szanse rejestracji Twoich znaków oszacujemy bezpłatnie. Skontaktuj się z nami!

Często zadawane pytania

Co warto zarejestrować logo czy nazwę firmy?

Najlepiej mieć obie wersje ponieważ znak słowny chroni to co słyszysz a słowno-graficzny wygląd Twojej marki. Nie zawsze da się zastrzec znak słowny, bo nie pozwala na to sama nazwa albo konkurencja, która ma zarejestrowany podobny znak.

Jak najlepiej zastrzec znak towarowy?

Im szersza ochrona znaku tym lepiej. A najszerszą ochronę da Ci rejestracja znaku w formie słownej oraz słowno-graficznej. Te prawa wzajemnie się uzupełniają.

Jaki znak towarowy chroni domenę internetową?

Znaki słowne rozciągają swoją ochronę na wszystkie rozszerzenia domenowe. Natomiast ochrona znaków słowno-graficznych obejmuje te domeny, które są wskazane w grafice znaku np. logo zastrzezone.pl.