Zastrzeżenie znaku towarowego
Zacznijmy od początku. Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które umożliwia odróżnienie jednego towaru od drugiego. Służy do identyfikacji produktów i usług. Celem znaku towarowego jest wyróżnienie towaru na rynku, w taki sposób aby został zapamiętany przez konsumenta.
Znaki towarowe najprościej można podzielić na dwie grupy: konwencjonalne i niekonwencjonalne.
Jest to podstawowa grupa oznaczeń, których zadaniem jest odróżnienie jednego produktu od drugiego w wyznaczonej branży.
Do tej grupy zaliczamy:
Jeśli nie masz pewności co zarejestrować nazwę czy logo firmy dowiedz się jakie są szczegółowe różnice pomiędzy znakiem słownym a słowno-graficznym.
Pomimo tego, że znaki konwencjonalne są popularne wśród przedsiębiorców, którzy rejestrują swoje oznaczenia w urzędzie patentowym nie są jedynym rozwiązaniem jeżeli chodzi o ochronę oznaczenia firmy.
Ta grupa znaków jest rozbudowywana przez ustawodawcę i katalog stale się poszerza. Znaki te wzbudzają pewne emocje ale też i coraz większe zainteresowanie.
Powszechnie znaki towarowe są kojarzone z słowem lub grafiką. Jednak pojęcie znaku towarowego jest szersze. Wg definicji znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które odróżnia jeden produkt od drugiego w tej samej branży. Idąc za ciosem, znakiem towarowym może być wygląd sklepu, budynek czy kształ batona czy czekoladki. Mówiąc o możliwości zastrzeżenia niekonwencjonalnego znaku towarowego należy koniecznie podkreślić, że taki znak może uzyskać prawo ochronne pod warunkiem nabycia wtórnej zdolności odróżniającej. Do takiej sytuacji dochodzi wówczas gdy oznaczenie początkowo nie posiada cech znaku towarowego ale poprzez ogromną popularność zaczyna być identyfikowane przez odbiorców z konkretnym towarem lub usługą. Poniżej przedstawiliśmy katalog znaków niekonwencjonalnych, które w naszej ocenie są ciekawym rozwiązaniem oraz szansą dla Twojego biznesu.
Czy kształt batoników czekoladowych lub flakonik perfum może być znakiem towarowym?
Zgodnie z definicją znaku towarowego - tak!
Znakiem przestrzennym jest kształt opakowania lub towar składający się z kształtu trójwymiarowego.
Znak trójwymiarowy można podzielić na trzy kategorie:
Warunkiem zarejestrowania znaku przestrzennego jest to, że musi znacznie różnić się od pospolitych, podstawowych kształtów umożliwiających odbiorcy identyfikację danego towaru wyłącznie przez jego kształt.
Niejednokrotnie Urząd Patentowy jednak stwierdza, że kształt opakowania lub wygląd towaru nie ma wystarczających cech odróżniających. Tak było w przypadku złotego królika firmy Lindt. W 2004 r. czekoladowy producent dokonał zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego EUTM 008577298. Jednak ekspert urzędu odrzucił zgłoszenie. Uznano, że orzeczenie nie posiada charakteru odróżniającego. Firma od wyroku się odwołała, jednak nieskutecznie. Kształt, złota folia, czerwona wstążka z dzwoneczkiem nie wystarczyły aby uznać oznaczenie jako znak towarowy. Ostatecznie sprawa zakończyła się odwołaniem do Trybunału Sprawiedliwości UE, które po analizie zostało całkowicie oddalone.
Natomiast przykładem uzyskania prawa ochronnego na znak przestrzenny jest chociażby butelka perfum Chanel N°5 lub opakowanie czekolady Toblerone EUTM 000031203.
Mówiąc o przestrzennych znakach towarowych, nie należy zapominać, że jest możliwość zastrzegania wyglądu sklepów oraz budynków. Takim przykładem jest sklep Apple, który otrzymał prawo ochronne w USA oraz min. budynek Stadionu Narodowego w Warszawie EUTM 011206001
czy Zamek królewski na Wawelu R.198839.
Znaki pozycyjne same w sobie nie mają zdolności odróżniającej ale jeżeli są użyte w konkretnym miejscu na towarze mogą być uważane jako znak towarowy. Oczywiście po warunkiem uzyskania na niego prawa ochronnego.
Najpopularniejszym znakiem pozycyjnym jest czerwona podeszwa szpilek domu mody Christiana Louboutin. Marka od początku podkreśla, że czerwony kolor w damskich butach umieszczony na zewnętrznej stronie to ich znak rozpoznawczy. Umieszczanie przez innych producentów koloru czerwonego na podeszwach było wynikiem niejednokrotnych sporów w branży modowej. Przykładem takiego sporu była sprawa pomiędzy właśnie Louboutin a równie znaną francuską marką Yves Saint Laurent. Pomimo długich rozmów sprawa zakończyła się sprawą w sądzie. Gdzie uznano, że strona pozwana może używać czerwonego koloru wyłącznie wtedy gdy obuwie jest takiej samej barwy, natomiast dom mody Louboutin może stosować czerwony kolor na podeszwach butów o ile pozostała część jest w innej kolorystyce EUTM 008845539.
Drugim równie znanym przykładem znaku pozycyjnego jest umieszczanie trzech czarnych pasków na obuwiu sportowym przez firmę Adidas. Prawo do znaku, które posiada renomowana firma budzi sporo kontrowersji i jest powodem do powstawania sporów w branży obuwia sportowego. Przykładem takiego konfliktu jest sprawa, która rozpoczęła się złożeniem przez spółkę Shoe Branding Europe wniosku o rejestrację znaku towarowego, który obejmował dwa paski. Sprzeciw do rejestracji wniosła firma Adidas AG, w której ocenie taka rejestracja może wprowadzać klienta w błąd. Ostatecznie sąd przychylił się do wniesionego sprzeciwu renomowanej firmy wyjaśniając swoją decyzje tym, że oznaczenie spółki belgijskiej jest za mało rozróżnialny od znaku marki niemieckiej EUTM 003517646.
Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej, uznał za znak towarowy źdźbło zielonej trawy, które jest umieszczone w butelce wysoko procentowego alkoholu EUTM 015289549.
Natomiast Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej udzielił prawo do znaku przestrzennego, a dokładnie sposobu rozmieszczenia barwnych (czarny, czerwony, szary) elementów wystroju stacji benzynowej PKN Orlen R151457.
Gdy myślisz o Nivea to jakie opakowanie będziesz szukać na sklepowych pułkach? Odpowiedź jest prosta - niebieskiego. Tak właśnie działa kolor na nasze zmysły, szybko nabiera właściwości i zapada w pamięć, przez co szukając towaru często nie zwracamy uwagę na nazwę produktu tylko dobrze nam już znaną kolorystykę opakowania. Kolor lub zestaw kolorów jest zaliczane do niekonwencjonalnych znaków towarowych. Zastrzeżenie takiego znaku można dokonać tylko wtedy gdy oznaczenie uzyska tzw. wtórną zdolność odróżniającą (czyli zdolność nabytą w wyniku używania oznaczenia w obrocie gospodarczym do konkretnych produktów lub usług). Kolory zasadniczo nie mogą być przez nikogo przywłaszczone i aby zostały zarezerwowane tylko dla Twojego produktu należy się postarać i udowodnić, że nabyły wtórną zdolność odróżnijącą.
Najbardziej chyba znanym fioletem, jest fiolet Milki, który został uznany za znak towarowy i przyznany firmie Kraft Foods. Szwajcarski producent łakoci uzyskał prawo ochronne na kolor dzięki ogromnej rozpoznawalności na rynku EUTM 000031336.
Kolejnym przykładem koloru jako znak towarowy jest Tiffany Blue”, który jest znakiem towarowym Tiffany & Co. Historia błękitu Tiffan’ego rozpoczyna się w 1845 roku, gdzie pojawił się na okładce pierwszego katalogu jubilerskiego. Ale dopiero w 1998 roku kolor został zarejestrowany jako znak towarowy a w 2001 roku został uznany przez Instytut Pantone jako niestandardowy kolor, który może służyć tylko do użytku renomowanej marki. Firma stosuje kolor turkusowy - często porównywany do koloru jajek drozda - na swoich już kultowych Blue Boxach czy materiałach promocyjnych UK0002505742A.
A wracając na nasze polskie podwórko. W UPRP widnieją prawa ochronne, nadane operatorom komórkowym Orange R.271601.
Play R.310678
Firma Play wcześniej P4 SP. z o.o. jest dobrym przykładem jak wtórna zdolność odróżniająca ma znaczenie przy rejestracji koloru jako znaku towarowego. Play już w 2010 roku próbowało zarejestrować fioletowy kolor jako znak towarowy, lecz wtedy zgłoszenie zostało oddalone przez UPRP, które wyjaśniło, że oznaczenie nie posiada zdolności odróżniającej. Jednak firma telekomunikacyjna nie dała za wygraną i w 2017 roku podjęła kolejna próbę rejestracji koloru jako znaku towarowego. Urząd uznał fiolet Play’a za znak towarowy dzięki temu, że przez 7 lat firma zyskała ogromną popularność i rozpoznawalność na rynku telekomunikacyjnym.
Czy wzór na torebkach oraz kratka na szalach czy apaszkach może być znakiem towarowym? - Tak . Deseń, faktura czy pattern należy do niekonwencjonalnych znaków towarowych. Takie oznaczenie składa się powtarzalnych elementów, które mogą być używane na tkaninach, meblach, galanterii, biżuterii czy odzieży. Przy ocenie zgłoszonego oznaczenia bierze się pod uwagę charakter odróżniający w odniesieniu do towarów oraz rozpoznawalności przez odbiorców.
Znanymi deseniami, które posiadają prawo ochronne to znane na całym świecie kratka Burberry EUTM 000377580
oraz charakterystyczny wzór canvas umieszczany na damskich torebkach Louis Vuitton EUTM 000015602.
Natomiast w Polsce firma W. Kruk producent biżuterii zarejestrował motyw pierścionka R.328414.
Następną grupą niekonwencjonalnych znaków towarowych jest ruch, które można zdefiniować jako krótka animacja bez dźwięku ukazująca ruch lub zmiany w położeniu znaku. Może obejmować takie elementy jak słowa, grafikę, animowane obrazy. Jednym z takich znaków jest znak - gest chwytających się dłoni zgłoszony przez Nokia Corporation, który przedstawiliśmy poniżej (EUTM 003429909).
Początkowo znak ten był zobrazowany w formie kilku klatek, które miały przedstawiać ruch. Obecnie jest przedstawiony jako animacja.
Znaki multimedialne łączą w sobie dźwięk, obraz oraz ruch. Muszą być o odpowiedniej długości, nie za długie ponieważ odbiorca nie będzie go w stanie zapamiętaj ale nie za krótkie aby można stwierdzić, że posiada wystarczającą ilość elementów odróżniających.
Przykładem takiego znaku jest zgłoszony w 2021 roku w UPRP o nazwie Radion System Taktycznej Łączności Pola Walki.
Szczegóły kliknij tutaj - R.343856 (uprp.gov.pl)
Jak zauważyłeś znakiem towarowym może być nie tylko słowo czy rysunek. Katalog znaków w ostatnich czasach został poszerzony, co daje szanse dla przedsiębiorców którzy chcą jeszcze lepiej chronić swoje produkty czy wykonywane usługi. Więcej przykładów niekonwencjonalnych znaków towarowych znajdziesz w naszym artykule Jak podkreślić unikalność marki. Niekonwencjonalne znaki towarowe.
Co to jest znak towarowy?
Znak towarowy jest to każde oznaczenie, które posiada zdolność odróżniającą, jego zadaniem jest identyfikowanie produktu w danej branży w taki sposób aby został zauważony w obrocie gospodarczym.
Co to jest wtórna zdolność odróżniająca?
Jest to taka sytuacja, w której dane oznaczenie początkowo nie może zostać uznane jako znak towarowy, ale poprzez funkcjonowanie na rynku i uzyskanie dużej popularności jest kojarzone z konkretnym produktem lub usługą. Wtedy oznaczenie może zostać uznane za znak towarowy i uzyskać prawo ochronne.
Ochrona znaku towarowego w Unii EuropejskiejPo co badać znak przed rejestracją?Naruszenia znaku towarowego i sposoby ochrony przed nimiCo to jest klasyfikacja towarów i usług?Badanie zdolności ochronnej znakiZastrzeżenie nazwy i logo firmyZastrzeżenie nazwy i logo produktuDostosowanie znaku do rejestracjiMonitoring znaku towarowego
883 222 282