Co to jest klasyfikacja towarów i usług?
Klasyfikacja towarów i usług służy do uporządkowania i kategoryzacji towarów i usług, co ułatwia zarządzanie nimi. Pozwala na lepsze zrozumienie rynku, identyfikację potrzeb klienta i efektywne planowanie strategii zgłoszeniowej rejestracji znaku towarowego.
Jedną z priorytetowych kwestii związanych z rejestracją znaku towarowego jest sporządzenie odpowiedniej klasyfikacji towarów i usług, dla których oznaczania przeznaczony jest określony znak towarowy. Taki obowiązek wynika wprost z definicji znaku towarowego – jest to oznaczenie, które służy do odróżniania towarów i usług jednego przedsiębiorstwa od towarów i usług innych przedsiębiorstw, stąd trzeba wskazać, o jakie konkretnie towary i usługi chodzi.
Co to jest międzynarodowa klasyfikacja towarów i usług?
Klasyfikacja towarów i usług dla celów rejestracji i posługiwania się znakami towarowymi określana jest jako klasyfikacja nicejska. Klasyfikacja nicejska jest wynikiem międzynarodowej konferencji w Nicei podpisanej 15 czerwca 1957 r. Wykorzystuje się ją w celu oznaczania zakresu towarów i usług, dla których chcemy uzyskać ochronę znaków towarowych. Klasyfikacja nicejska zawiera 45 klas, w tym 34 dotyczących towarów i 11 dotyczących usług.
Przykładowo: jeżeli chcemy zastrzec nazwę produkowanego przez nas piwa, to w klasyfikacji nicejskiej na pewno zawrzemy pozycję o nazwie „piwo“, która znajduje się w klasie 32. Jeżeli natomiast prowadzimy sklep internetowy, w którym sprzedajemy obuwie, to nasza działalność znajdzie odzwierciedlenie w klasie 35, zawierającej, między innymi, sprzedaż hurtową i detaliczną, również za pośrednictwem sieci Internet.
Wypełniając wniosek o rejestrację znaku towarowego trzeba wybrać towary i usługi, dla których chcemy zastrzec ten znak. Oznacza to, że znak towarowy nie jest zastrzegany dla wszystkich możliwych wskazanych w wykazie towarów i usług, ale tylko dla tych, które wskażemy we wniosku. Klasyfikacja nicejska właśnie dlatego jest tak ważna, że wskazuje obszar naszej wyłączności na dany znak towarowy. Czyli, jeżeli zastrzeżemy nazwę ABC na terytorium Unii Europejskiej (w EUIPO) w klasie 25 na oznaczanie nią odzieży, to zyskujemy wyłączność na posługiwanie się nazwą ABC właśnie w kontekście odzieży. To znaczy, że jeżeli pojawiłaby się firma we Francji, która zacznie produkować t-shirty i na ich metkach będzie umieszczać nazwę „ABC“, to na podstawie posiadanego prawa ochronnego na znak towarowy będziemy mogli zakazać tej firmie we Francji takiej działalności. Natomiast jeżeli firma w Polsce założy sieć piekarni pod nazwą „ABC“, to nie będziemy mogli na to nic poradzić, bo firma ta działa w zupełnie innej branży niż nasza branża i przez to będzie miała prawo posługiwać się nazwą „ABC“.
Czeklista wskazująca klasyfikację znaku towarowego
Rozpocznij bezpłatną, wstępną weryfikację:
Dlaczego odpowiednia klasyfikacja jest ważna podczas rejestracji znaku towarowego?
Znak towarowy musi być używany
Czy możemy w naszej klasyfikacji towarów i usług zawrzeć wszystkie możliwe towary i usługi, czyli wszystkie terminy z dostępnych 45 klas? Możemy, ale po kilku latach może spotkać nas niemiła niespodzianka w postaci wygaśnięcia prawa do naszego znaku towarowego. Przepisy ustawy prawo własności przemysłowej przewidują, że znak towarowy musi być używany w kontekście zawartych w klasyfikacji towarów i usług w okresie 5 lat od dnia wydania decyzji o jego rejestracji. Jeżeli znak nie będzie w tym czasie używany w kontekście wszystkich towarów i usług zawartych w klasyfikacji, to wobec nich wygaśnie, a będzie ważny tylko w kontekście tych towarów i usług, które faktycznie nim oznaczasz.
Przykład: Logo firmy XYZ zostało zarejestrowane jako znak towarowy. W wykazie towarów i usług znalazły się następujące pozycje: klasa 25: odzież sportowa, obuwie sportowe, klasa 28: sprzęt sportowy. W ciągu 5 lat od zarejestrowania tego znaku firmie XYZ nie udało się jednak wzbogacić swojej produkcji o sprzęt sportowy, więc wobec tej kategorii towarów wymienionych w klasyfikacji prawo do znaku towarowego wygasło.
Klasyfikacji nicejskiej nie da się rozszerzyć
Wybór klas towarów powinien być przemyślany - nie ma bowiem późniejszej możliwości rozszerzenia ochrony znaku o nowe towary lub usługi. Jeżeli Twoja działalność po zarejestrowaniu znaku rozszerzy się na nowe towary i usługi, to będziesz musiał złożyć wniosek o ponowne zarejestrowanie swojego znaku towarowego obejmującego tym razem te dodatkowe towary i usługi. Dlatego sporządzając odpowiednią klasyfikację towarów i usług, najpierw należy określić bieżący zakres towarów i usług oznaczanych danym znakiem towarowym, a następnie warto pomyśleć o działalności, którą będzie się wykonywało pod nim w przyszłości (w ciągu najbliższych 5 lat).
Wykaz towarów i usług a opłaty urzędowe
Warto wiedzieć, że opłata urzędowa za zgłoszenie znaku jest uzależniona nie od ilości samych towarów, ale od ilości wybranych klas, dla których chcemy zastrzec znak towarowy. Im więcej klas towarowych, w których znak został zgłoszony, tym wyższa opłata za rejestrację.
W jaki sposób wzrastają opłaty urzędowe? O 520 zł za każdą dodatkową klasę w przypadku znaków towarowych zgłaszanych w Urzędzie Patentowym RP (120 zł opłat za zgłoszenie + 400 zł opłat za 10-letni okres ochronny znaku) oraz o 50 euro w przypadku drugiej klasy oraz o 150 euro w przypadku powiększenia wykazu za każdą kolejną klasę towarów i usług dla znaków zgłaszanych w EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej).
Znaki towarowe kolizyjne
Co do zasady urzędy patentowe nie udzielają ochrony takiego samego lub podobnego znaku towarowego w tej samej klasie towarów i usług po to, aby konsumenci nie zostali wprowadzeni w błąd. Za to, tak jak już wspomnieliśmy, może wystąpić sytuacja, w której dwie lub więcej firmy mają tę samą nazwę, ale są zarejestrowane w innych klasach towarowych. Dla przykładu, pomiędzy nazwą „Żabka” w przypadku przedszkola oraz nazwą znanej w Polsce sieci sklepów spożywczych prawdopodobnie nie zajdzie kolizja wykluczająca możliwość rejestracji znaku towarowego „Żabka” dla tego przedszkola. Właśnie ze względu na możliwość późniejszego blokowania działań konkurencji warto poświęcić klasyfikacji towarów i usług sporo uwagi. Jak wcześniej wskazaliśmy, sporządzenie wykazu towarów czy usług jest elementem obowiązkowym aby zgłoszenie mogło zostać przyjęte przez eksperta Urzędu Patentowego. Wąski wykaz towarów i usług jak i zbyt szeroki może być zagrożeniem dla ochrony Twojego oznaczenia marki. Dlatego aby dobrze stworzyć listę towarów i usług poproś o pomoc specjalistów z dziedziny prawa własności intelektualnej.
Często zadawane pytania
Poznaj odpowiedzi na popularne pytania
Klasyfikacja nicejska składa się z 45 kategorii. Wyróżniamy 34 klas towarowych i 11 klas usługowych. Warunkiem poprawnie złożonego wniosku jest odpowiednio dobrana klasyfikacja towarów i usług, dla których oznaczony jest określony znak towarowy.
Odpowiednio dobrana klasyfikacja towarów i usług daje gwarancję ochrony swojej marki. Poprawnie dobrana klasa to kluczowa decyzja podczas procesu rejestracyjnego znaku towarowego. Jasne i precyzyjne przygotowanie wykazu towarów albo usług daje pewność, że oznaczenie będzie skutecznie chronione.
Po złożeniu wniosku o zastrzeżenie znaku towarowego do Urzędu Patentowego nie można rozszerzyć klasyfikacji o kolejne kategorie (klasy). Jeżeli działalność firmy po zastrzeżeniu znaku rozszerzy się na nowe towary i usługi należy ponownie dokonać rejestracji znaku.
Klasyfikacja nicejska to międzynarodowa klasyfikacja towarów i usług, która powstała do celów rejestracji znaku towarowego. Natomiast PKD to polska klasyfikacja, która służy do kodowania działalności gospodarczej w kraju.
Opłaty urzędowe związane z rejestracją znaku towarowego są uzależnione od ilości wybranych klas podczas rejestracji. Im więcej klas towarowych, tym wyższa jest opłata za rejestrację.
Marcin Setlak
Prawnik, CEO w kancelarii Brandelaw. Specjalizuje się kreacji marek oraz własności intelektualnej. Stworzył ponad 300 marek firm i produktów. Wykładowca w Centrum Prawa Własności Intelektualnej im. H. Grocjusza oraz Akademii Leona Koźmińskiego.
