Szybko i sprawnie. Nowelizacja prawa własności przemysłowej 2020

Proces wprowadzania rozwiązań sprzyjających przedsiębiorcom oraz dostosowywania prawa do regulacji wspólnotowych trwa od wielu lat. Kolejna jego odsłona miała miejsce 27 lutego 2020r. kiedy to weszła w życie  ustawa z 16 października 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo własności przemysłowej (Dz.U. poz. 2309). Główny cel zmian jest jasny. Chodzi o przyśpieszenie i uproszczenie postępowań prowadzonych przed UPRP. Przejrzysta procedura ma zachęcić do zgłaszania większej ilości wynalazków, wzorów użytkowych i znaków towarowych. Jak czytamy w uzasadnieniu nowela uwzględnia głosy środowiska prawników specjalizujących się w prawie własności przemysłowej oraz przedsiębiorców, którzy dotychczas zgłaszali zastrzeżenia dotyczące pracy urzędu. Poniżej zebraliśmy najważniejsze zmiany dotyczące znaków towarowych i wzorów przemysłowych. Sprawdź co zmienia się na lepsze w poszczególnych procedurach:

Koła zębate nawiązujące do procedury rejestracji znaku towarowego

Możliwość uzyskania zwolnienia z opłaty okresowej za ochronę znaku towarowego

Dotychczas osoby zgłaszające znak towarowy mogły uzyskać częściowe zwolnienie z opłaty zgłoszeniowej. Po złożeniu wniosku i wykazaniu braku możliwości poniesienia pełnej wysokości opłaty, Urząd Patentowy może obniżyć opłatę nawet o 80 procent.

Nowelizacja wprowadza możliwość ubiegania się o zwolnienie z opłaty za pierwszy dziesięcioletni okres ochronny znaku. Ta innowacyjna propozycja ma być zachętą do budowania dobrego nawyku ochrony marki już na etapie jej tworzenia. Takie ułatwienie skierowane jest do osób fizycznych oraz przedsiębiorców rozpoczynających swoją działalność gospodarczą.

Warto pamiętać że zwolnienie z opłaty jest wyjątkiem przewidzianym dla podmiotów i osób znajdujących się w szczególnej sytuacji materialnej np. przejściowych problemów finansowych i są w stanie taki fakt udowodnić. Badając wniosek, Urząd Patentowy może wezwać wnioskodawcę do złożenia odpowiednich oświadczeń majątkowych lub innych dokumentów potwierdzających trudną sytuację materialną.

Szybsze rozpatrywanie sprzeciwów

Wiadomość o otrzymaniu sprzeciwu dotyczącego zgłoszonego znaku towarowego nie należy do przyjemnych.  Dotychczas bierna postawa zgłaszającego w postępowaniu sprzeciwowym oznaczała automatyczną przegraną. Wydawano decyzję o uchyleniu prawa ochronnego i umarzano postępowanie.

Wprowadzona zmiana ma na celu ochronę praw właścicieli oprotestowanych znaków.  W sytuacji, w której uznamy że sprzeciw, który otrzymaliśmy jest bezzasadny lub powstrzymamy się od jakichkolwiek działań, sprawa zostanie skierowana do rozpatrzenia przez eksperta lub zespół orzekający. Rezygnacja z rozstrzygania spraw przez kolegia orzekające pozwoli na skrócenie czasu niepewności prawnej związanej z oczekiwaniem na decyzję Urzędu.

Brak reakcji na sprzeciw nie kończy postępowania. Do wydawania decyzji w sprawach spornych zostali upoważnieni eksperci urzędowi, którzy zastąpili kolegia orzekające.

Zmiany dotyczące roszczenia o zabezpieczenie dowodów i udzielenie informacji

Działania podejmowane przez nieuczciwą konkurencję spędzają sen z powiek wielu uczciwym przedsiębiorcom. Często jedynym skutecznym rozwiązaniem jest wybór drogi sądowej. W takim przypadku w pierwszej kolejności należy zadbać o materiał potwierdzający fakt naruszenia naszego prawa. Po nowelizacji wniosek o zabezpieczenie dowodów, pozwalający na doraźne działanie np zajęcie partii towaru musi być odpowiednio uprawdopodobniony.

Roszczenie o zabezpieczenie dowodów to nie jedyny skuteczny środek służący poszkodowanym przedsiębiorcom. Tak samo ważne jest ustalenie skali naruszenia znaku towarowego - pochodzenia i ilości towaru, czy kanałów dystrybucji. Zobowiązani do udzielania informacji są już nie tylko bezpośredni sprawcy naruszeń. Nowelizacja rozszerza ten katalog o osoby trzecie np. producentów, czy pośredników, którzy czerpali z takiego procederu korzyści finansowe. Od roszczenia o udzielenie informacji zwolniony jest natomiast konsument działający w dobrej wierze.

Warunkiem uzyskania obu roszczeń cywilnoprawnych jest przedstawienie dowodów lub uprawdopodobnienie sytuacji, w której nasze prawo ochronne może być łamane.

Adwokaci i radcowie prawni z nowymi kompetencjami

Dotychczas adwokaci i radcowie prawni mogli występować przed UPRP w charakterze pełnomocnika wyłącznie w sprawach z zakresu znaków towarowych. Po zmianach są oni uprawnieni do reprezentowania klientów również w kwestiach dotyczących wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych.

Powyższa zmiana wydaje się uzupełniać wchodzącą w życie 1 lipca 2020r. nowelizację kodeksu postępowania cywilnego. Zakłada ona min. utworzenie sądów ds. własności intelektualnej w czterech polskich miastach oraz obowiązek zastępstwa procesowego przez pełnomocnika w sprawach w których wartość przedmiotu sporu przekracza dwadzieścia tysięcy złotych. W związku z rozszerzeniem dostępności usług prawnych zwiększono również zakres uprawnień rzeczników patentowych. Od lipca mogą być oni pełnomocnikami w postępowaniach cywilnych, we wszystkich sprawach dotyczących własności intelektualnej.

Nowe przepisy modernizujące prawo własności przemysłowej wpływają pozytywnie na pracę Urzędu Patentowego. Zwiększona liczba stanowisk eksperckich, skrócenie czasu oczekiwania na wydanie dokumentów potwierdzających posiadanie prawa ochronnego, usprawnienia procesu rejestracji działające na korzyść zgłaszających oraz możliwość zwolnienia z opłat za pierwszy okres ochronny czynią procedurę bardziej przystępną i atrakcyjną. Zmiany dotyczące wynalazków (łatwiejsza ochrona wynalazków wspomaganych komputerowo, wprowadzenie instytucji poszukiwania międzynarodowego) również należy ocenić pozytywnie. Krok w stronę innowacyjności musi być jednak odpowiednio przemyślany.