Co to jest znak towarowy?

"Dynamicznie rozwijający się rynek, coraz większe potrzeby i oczekiwania klientów oraz rosnąca, nie zawsze uczciwa konkurencja" - z tych właśnie przyczyn przedsiębiorcy po stworzeniu swojej marki, muszą włożyć sporo pracy w jej promocję. Narzędziem, które umożliwia komunikację z klientami oraz stworzenie więzi pomiędzy produktem a klientem jest znak towarowy. Znakiem towarowym jest wszystko, co służy identyfikacji towarów lub usług, jako pochodzących od określonej firmy. Żeby cokolwiek mogło być znakiem towarowym, musi być spełniony podstawowy warunek. Do niedawna oznaczenie takie musiało  być możliwe do przedstawienia graficznego. Znakiem towarowym mogło być więc zapisane słowo, grafika loga lub etykieta. Nie kwalifikowała się jednak myśl lub idea. Bardzo ciężko pod znak towarowy było również zakwalifikować choćby dźwięki czy zapachy.

Przepisy prawa zniosły wymóg graficznej przedstawialności znaku towarowego. Zostało to podyktowane, między innymi, rozwijającą się technologią, które umożliwiają oznaczanie produktów lub usług za pośrednictwem znaków towarowych, które trudno byłoby przedstawić w tradycyjnej formie a mimo to spełniają dokładnie te same funkcje co każdy inny identyfikator graficzny firm.

Mimo zmian i możliwości rejestracji znaków towarowych w wielu różnych formach, podstawowe funkcje takich oznaczeń pozostają niezmienne. W dalszym ciągu chodzi o to, by przedsiębiorca mógł zabezpieczyć swoją markę przed kopiowaniem, nieuczciwym naśladowaniem i kradzieżą a klient miał pewność, że nie kupuje podróbki. 

Obalmy w tym miejscu pewien mit dotyczący znaków towarowych związany z symbolem TM. Ostatecznie rozwiązujemy tą wątpliwość. Symbol TM przy znaku towarowym nie oznacza żadnej szczególnej ochrony prawnej. W zasadzie kompletnie nic nie daje. Jest to jedynie wskazanie, że mamy do czynienia ze znakiem towarowym, którego właściciel zdaje sobie sprawę ze swoich praw do oznaczenia. Symbol TM przy swoim znaku może umieścić każdy kto zechce i nie wiąże się z tym spełnienie jakichkolwiek dodatkowych warunków. To oznacza, że każdy kto będzie chciał skorzystać na Twojej renomie i bezprawnie użyć Twojej nazwy lub logo – zrobi to. Tobie argument „znak jest oznaczony symbolem TM” kompletnie nic nie da. Znacznie trudniej zablokujesz takie działania, znacznie trudniej wyegzekwujesz swoje racje i przede wszystkim może okazać się niemożliwe odzyskanie jakichkolwiek pieniędzy które straciłeś przez nieuczciwe działania konkurencji. Wszystko zaś będzie wymagało czasu i pieniędzy na cywilne postępowania sądowe. Jeśli chcesz nabyć szczególne prawo ochronne znaku towarowego, powinieneś postarać się o nią w Urzędzie Patentowym. Pozytywna decyzja Urzędu pozwoli Ci używać przy znaku symbolu ®. Ten symbol ochronny, przyjęto prawie na całym świecie jako uniwersalne oznaczenie zastrzeżonych znaków towarowych. 

Co to jest znak towarowy zastrzeżony?
Już wiesz, co to jest znak towarowy. Niezależnie ile inwestujesz rocznie w jego promocję i materiały marketingowe, na pewno nie chcesz, by ktoś bezprawnie korzystał z renomy Twojej marki. Sposobem na zabezpieczenie się przed takimi sytuacjami jest zastrzeżenie znaku towarowego.

Krótko i zwięźle - co może być zastrzeżonym znakiem towarowym?

Znakiem towarowym jest każde oznaczenie, jeżeli to oznaczenie nadaje się do odróżniania w obrocie gospodarczym produktów jednego przedsiębiorstwa od produktów innych firm. 

Najczęściej znaki towarowe występują w formie:

• słownej - jako wyraz, slogan reklamowy, nazwa lub fantazyjne zbitki liter; 
• słowno - graficznej - rysunek, logo, ornament, z elementami literowymi lub słownymi; 
• graficznej - znakami towarowymi mogą być:  logo, rysunek, ornament, symbol, emblemat lub zestawienia kolorystyczne; 
• przestrzennej – chodzi tutaj o kształt towaru lub opakowania;

Na czym polega zastrzeżenie znaku towarowego?

Zastrzeżenie znaku towarowego polega na zgłoszeniu i zarejestrowaniu go we właściwym urzędzie ds. własności przemysłowej. W Polsce ochronę znaków towarowych uzyskuje się w Urzędzie Patentowym RP. Po dokonaniu zgłoszenia Urząd zbada, czy wszystkie dokumenty są właściwie wypełnione oraz zbadają tzw. bezwzględne przesłanki odmowy. Jeśli znak towarowy otrzyma akceptacje Urzędu, zostanie opublikowany w Biuletynie Urzędu Patentowego (BUP). To jednak nie koniec. Od momentu opublikowania znaku w BUP rozpoczyna się tzw. okres sprzeciwowy. Jeśli w tym czasie żaden podmiot nie zgłosi sprzeciwu do rejestracji Twojego znaku, otrzymasz pozytywną decyzję warunkową. Po jej opłaceniu prawo ochronne znaku towarowego trwa 10 lat od chwili zgłoszenia wniosku.

Ochrona prawna znaku towarowego to jedyne prawo, które może być przedłużane o kolejne dekady w nieskończoność.

Ochronę znaku towarowego zagranicą można uzyskać zastrzegając go w wybranym kraju, za pośrednictwem systemu rejestracji znaków towarowych danym państwie. Znacznie popularniejszymi rejestracjami, są te, gdzie jedno zgłoszenie obejmuje jednocześnie kilka państw. Znak zastrzec więc można w krajowych urzędach patentowych (np. Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej), w regionalnych instytucjach zajmujących się rejestracją znaków (np. Urząd Unii Europejskiej ds. Ochrony Własności Intelektualnej) lub w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej. 

Jakie znaki towarowe nie mogą zostać zarejestrowane?

Nie każde oznaczenie może zostać uznane za znak towarowy, a co za tym idzie, może nie uzyskać ochrony. Zgodnie z art. 129 z indeksem 1 ustawy prawo własności przemysłowej nie udziela się prawa ochronnego na oznaczenie, które nie może być znakiem towarowym. Podstawową funkcją, jaką pełni znak towarowy jest odróżnianie towarów i usług jednego przedsiębiorcy od towarów i usług innych przedsiębiorstw. Dlatego, jeżeli oznaczenie nie spełnia tej podstawowej funkcji, to nie może być uznane za znak towarowy, a co za tym idzie, nie będzie mogło korzystać z ochrony prawnej związanej z jego rejestracją.
Przekładając na język polski. Nie można zastrzec znaków, które nie różnią się od innych - już zastrzeżonych (np. zarejestrowanych nazw firm), lub od wyrażeń, których używa się na co dzień (np wyrazów takich jak: "super").

Takimi oznaczeniami, które nie powinny być uznane za znaki towarowe, są na przykład kształty towarów. Jeżeli kształt towaru jest uwarunkowany wyłącznie naturą towaru, względami technicznymi lub zwiększeniem wartości towaru, to nie powinien być uznany za znak towarowy. Piszemy, że nie powinien, bo takie przypadki w historii rejestracji znaków towarowych miały miejsce. Przykładem może być rejestracja jako znaku towarowego pojedynczego klocka lego. W 1999 r. został on zarejestrowany jako przestrzenny znak towarowy mimo że jego kształt miał według wielu jedynie wymiar funkcjonalny. Taka rejestracja pozwoliła firmie Lego na monopolizację rynku i zakazanie produkcji nie tylko takich samych, ale też podobnych do niego klocków. Pod takie naruszenie mogłyby się zaliczać praktycznie wszystkie klocki mające wypustki do łączenia się z innymi klockami, czyli praktycznie cały rynek klocków. Była to sytuacja niedopuszczalna, w związku z tym konkurencyjna firma wniosła od razu o unieważnienie nadanego firmie Lego prawa. Spór był zaciekły i trwał prawie 14 lat, ale w końcu prawo ochronne na klocek Lego udało się unieważnić.  Na pytanie, co to jest znak towarowy można odpowiedzieć, że nawet jeśli zostało nadane bezprawnie, to na kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat może znacznie utrudnić życie konkurencji. Pomyśl, jaką moc ma większość praw ochronnych nadanych godnie z przepisami.

Po co rejestrować znak towarowy?

Znak towarowy bez ochrony prawnej nadanej przez urząd patentowy jest wrażliwy na krzywdzące działania Twojej konkurencji, niezadowolonych pracowników, wrogo nastawionego otoczenia lub urażonych klientów. Jeśli ktoś Cię oczerni, bezprawnie wykorzysta Twój znak i będzie chciał zarobić na wypracowanej przez Ciebie renomie, Twoja niezastrzeżona marka będzie stanowiła odkryty i nieuzbrojony cel. Jeśli ktoś Cię ubiegnie i zgłosi znak identyczny lub podobny do Twojego szybciej, to w ciągu dnia możesz zostać pozbawiony strony w social media, aukcji internetowej czy domeny Internetowej. W dłuższej perspektywie możesz zostać wezwany do zaprzestania używania swojej nazwycałkowicie. W takim wypadku wiele zostawiasz przypadkowi.

Nie istnieje obowiązek rejestracji znaku towarowego, jednak zastrzeżenie znaku towarowego może dać Ci pewność, że kiedy Twój produkt lub usługa zdobędzie uznanie i renomę wśród klientów żaden z Twoich konkurentów nie będzie mógł oznaczać swoich produktów lub usług Twoim zastrzeżonym znakiem towarowym. Nawet jeśli taka sytuacja się zdarzy, będzie przysługiwała Ci prawna ochrona znaku towarowego, co daje możliwość pozwania nieuczciwej konkurencji do sądu i uzyskania odszkodowania. Sprawnie usuniesz wiele stron nieuczciwej konkurencji z sieci.

Rejestracja nazwy i logo firmy jako znaku towarowego może doprowadzić do tego, że znak towarowy stanie się składnikiem majątku firmy. Na wartość znaku towarowego przekłada się przede wszystkim renoma danej firmy i zaufanie klientów, które pokładają w jakości produktu bądź usługi oznaczonej danym znakiem towarowym. Co więcej, dla wielu przedsiębiorców znak towarowy staje się podstawą dla projektowania dalszego rozwoju danej marki.

Zjedź niżej i zapytaj o bezpłatne sprawdzenie wstępne znaku towarowego. Po wysłaniu formularza nasz prawnik skontaktuje się z Tobą i dowiesz się, jakie Twój znak ma szanse na uzyskanie ochrony prawnej.

Często zadawane pytania

Co to jest znak towarowy?

Znak towarowy to oznaczenie, które służy do identyfikacji towarów lub usług. Jest narzędziem, który umożliwia komunikację przedsiębiorcy z klientem oraz tworzy więź pomiędzy produktem a odbiorcą. 

Jak zastrzec znak towarowy?

Proces ten, polega na zgłoszeniu i zarejestrowaniu znaku towarowego w odpowiednim urzędzie patentowym. Po dokonaniu zgłoszenia, urząd bada czy wniosek zgłoszeniowy spełnia wszystkie wymogi formalne i czy nie występują bezwzględne przesłanki odmowy rejestracji. Jeżeli urząd zaakceptuje znak towarowy i zostanie opublikowany w Biuletynie Urzędy Patentowego nastąpi tzw. okres sprzeciwowy. Jeśli w tym czasie osoba trzecia nie zgłosi sprzeciwu do rejestracji, wówczas nastąpi rejestracja znaku towarowego.

Co to jest zastrzeżony znak towarowy?

Jest to taki znak, który został zarejestrowany w Urzędzie Patentowym i otrzymał certyfikację. Oznacza to, że został zastrzeżony, i dzięki temu jest chroniony przed nieuczciwą konkurencją. 

Jakiego znaku nie można zastrzec? 

Ustawa prawo własności przemysłowej, określa tzw. bezwzględne przeszkody w rejestracji znaku towarowego. Do nich należą takie nazwy, które m.in. wskazują wyłącznie na rodzaj lub opis towaru. Nazwa nie może wprowadzać w błąd odbiorcę jak również wywodzić się z języka potocznego. 

Po co rejestrować znak towarowy? 

Znak towarowy, który nie jest chroniony prawnie jest narażony na działanie nieuczciwej konkurencji. Zastrzeżenie znaku towarowego ułatwia dochodzenie swoich praw, ponieważ nie trzeba udowadniać, że należy do danego przedsiębiorcy. Fakt posiadania świadectwa ochronnego jest wystarczające zarówno dla policji jak i sądu.